فهرست مطالب:
کارت گرافیک یکی از مهمترین و در عین حال گران قیمتترین قطعات تشکیلدهنده کامپیوتر به شمار میرود که تقریباً یک سوم تا نصف هزینه اسمبل یک سیستم را به خود اختصاص میدهد، بنابراین خرید محصولات دست دوم در میان کاربران امری معمول به شمار میرود. در حالی که خرید یک کارت گرافیک دست دوم به خودی خود مشکلی نداشته و در صورت استفاده صحیح و درست توسط فرد قبلی بهعنوان یک صرفهجویی قابل توجه در هزینههای نهایی و اختصاص مبلغ صرفهجویی شده به قطعات دیگر برای بهبود پیکربندی سختافزاری رایانه شخصی پیشنهاد میشود، اما متأسفانه سیل عظیم کارتهای گرافیک ماین شده در بازار این عمل را با ریسک بسیار بزرگی همراه کرده است. خوشبختانه دوران سیاه برپایی ریگهای ماینینگ کوچک و بزرگ در روی زمین، زیر زمین، داخل اتاق، مراکز خرید و بهصورت کلی هر مکانی توسط هر فردی، چه با دانش فنی کافی و چه بدون دانش به لطف سقوط و با سر زمین خوردن ارزش ارزهای دیجیتالی محبوب و معروف همچون بیتکوین، اتریوم و … در این برهه زمانی به پایان رسیده است، اما برخی از آثار سوء آن روزها همچنان باقی ماندهاند که از جمله بزرگترین آنها میتوان به فروش پردازشگرهای گرافیکی ماین شده اشاره کرد.
چرا باید نسبت به خرید کارتهای گرافیک ماین شده هوشیار بود؟
همانطور که خرید هر وسیله دست دومی نیازمند توجه میباشد، اهمیت این موضوع در مورد کارتهای گرافیک ماین شده بسیار بیشتر است. درست است که بعضی از فروشندگان گرافیکهای خود را با قیمتهای وسوسهانگیز برای فروش قرار دادهاند، اما باید بدانید که خرید آنها با ریسک بسیار زیاد خرابی در آینده همراه است. تجربه شخصی اینجانب در خرید دو کارت گرافیک ماین شده به خرابی کامل و غیرقابل تعمیر آنها تنها دو یا سه ماه پس از خرید منتهی شد، اما علت این خرابی چیست؟ بهتر است تا ابتدا با فرآیند ماینینگ (Mining) کمی آشنایی پیدا کنیم.
نمونه یک ریگ ماینینگ مبتنی بر کارت گرافیک
استخراج ارزهای دیجیتالی یا به عبارتی دیگر ماینینگ به استفاده از توان پردازشی و محاسباتی سختافزارهای کامپیوتری همچون کارت گرافیک در تولید کریپتوکانسی یا همان ارز دیجیتال نظیر بیتکوین گفته میشود که این فرآیند بهوسیله حل معادلات ریاضی انجام میپذیرد. در حدود یک دهه قبل، افراد فعال در این حوزه که ماینر نامیده میشوند دریافتند که کارت گرافیک در مقایسه با پردازنده از سرعت بسیار بالاتری در حل این معادلات برخوردار بوده و لذا گرایش بیشتر به سمت این قطعه به خلق فرآیند GPU Mining یا استخراج ارزهای دیجیتالی بهوسیله کارت گرافیک منتهی شد، اما این توضیحات چه ربطی به موضوع بحث دارند؟
نحوه استفاده ماینرها از کارتهای گرافیک در فرآیند ماینینگ نگرانکننده بوده و تقریباً میتوان گفت اکثر افراد به حفظ سلامت سختافزار در دراز مدت اهمیتی نمیدهند! کارتهای گرافیک ریگهای ماینینگ 24 ساعته روزها، هفتهها، ماهها و بعضاً سالها در حال محاسبات ریاضی بوده یا بهاصطلاح عامیانه تحت بار یا لود قرار دارند که نتیجه آن به افزایش گرمای تولیدی، استهلاک بیشتر و … منتهی میشود. یک ماشین را تصور کنید که کیلومترها بدون توقف در جاده در حال حرکت باشد، آیا جلوگیری از استهلاک برای این خودرو امکانپذیر است؟ در پاسخ باید گفت خیر، بنابراین کارت گرافیکی که هفتهها و ماهها روز و شب در حال استفاده است نیز با پدیده افزایش استهلاک روبهرو بوده و از عمر مفید آن شدیداً کاسته میشود. گرمای تولیدی توسط کارتهای گرافیک در صورت عدم توجه به کولر خنککننده و تهویه فضای درونی ریگ یا کیس به بالاتر از 95 درجه سانتیگراد افزایش پیدا میکند که این موضوع از رابطه مستقیم با کاهش چشمگیر عمر مفید قطعه و خرابی زود هنگام آن برخوردار است. گرمای زیاد میتواند به مدارات داخلی تراشههای شتابدهنده گرافیکی یا بهعبارتیدیگر GPU آسیب وارد کرده و انواع و اقسام مشکلات مختلف همچون آرتیفکتهای بصری، پرش، لرزش یا قطع تصویر و … را باعث گردد.
نمونه آرتیفکت بصری کارت گرافیک (خطوط قرمز و سبز)
اکنون ممکن است این سؤال برای شما پیش آید که تفاوت بین یک گیمر با یک ماینر چیست؟ آیا کارت گرافیکی که توسط یک گیمر مورد استفاده قرار گرفته است در مقایسه با کارت گرافیک به فروش رسیده توسط یک ماینر تفاوت دارد؟ در پاسخ باید گفت که بله و بسیار زیاد! درست است که ماینینگ تا حدود زیادی شرایط اجرای بازیهای کامپیوتری را شبیهسازی میکند، زیرا در هر دو حالت کارت گرافیک تحت سربارهای پردازشی شدید قرار داشته و داغ میکنند، اما یک سیستم گیمینگ برای استراحت گیمر چند ساعت در طول روز در حالت بیکار قرار گرفته یا خاموش میشود، درحالیکه یک ریگ ماینینگ 24 ساعت شبانهروز در حال استخراج ارزهای دیجیتالی همچون بیتکوین است، حتی زمانی که فرد خواب باشد. به نظر شما استهلاک کارت گرافیک کدام سیستم بیشتر است؟
کارتهای گرافیک نیز درست همانند هر قطعه الکترونیکی دیگر دارای طول عمر محدودی هستند (بهعنوان مثال 10 سال) که دستیابی به حداکثر آن نیازمند رعایت نکات نگهداری برای بهینهسازی دوام و ماندگاری میباشد. افزایش حرارت جیپییو درست در تناقض با نکات نگهداری قرار داشته و هر اندازه که یک کارت گرافیک مدت زمان بیشتری در معرض گرما قرار داشته باشد، طول عمر آن نیز به همان نسبت کاهش پیدا میکند. اگرچه امکان بهینهسازی طول عمر کارت گرافیک با توجه به سیستم کولینگ و برقراری تهویه مطبوع در فضای درونی کیس میسر میباشد، اما در افزایش استهلاک قطعه و کاهش عمر آن جای هیچ شک و شبههای باقی نخواهد بود. همانطور که پیشتر نیز گفته شد، ریگهای ماینینگ 24 ساعت در حال انجام محاسبات ریاضی و استخراج کریپتوکارنسی / ارزهای دیجیتالی بوده و لذا کارت گرافیک نیز به همان نسبت دمای بالاتری را تولید کرده و در این حالت باقی میماند. امکان تخمین عمر یک کارت گرافیک با توجه به شرایط محیطی بهطور کلی امکانپذیر بوده و سازنده محصول نیز جدولی را در این باره ممکن است ارائه داده باشد. ازآنجاییکه ماینینگ تقریباً در شرایط ثابتی صورت میپذیرد، بنابراین فرد ماینر میتواند این موضوع را بهصورت تخمینی محاسبه کرده و زمانی که کارت گرافیک به پایان عمر مفید خود در حال نزدیک شدن باشد، آن را با یک محصول تازهنفس و نو جایگزین کرده و قطعه ماین شده را برای کسب سود بیشتر به فروش برساند. به همین دلیل اغلب کارتهای گرافیک ماین شده تنها چند ماه پس از خرید با مشکلات کوچک و بزرگ متعددی روبهرو میشوند.
نمودار نرخ خرابی تراشههای نیمه هادی نسبت به دمای محیط
شدت این پدیده بهقدری بحرانی و حاد میباشد که بهتر است تا یک دسته سوم را نیز به موضوع بحث وارد کنیم: کارت گرافیک آکبند، کارت گرافیک دست دوم (استفاده عمومی) و کارت گرافیک ماین شده! با توجه به توضیحات نوشته، توصیه میشود بهمنظور جلوگیری از ضرر و زیانهای مالی، افرادی که به دنبال تهیه قطعات کامپیوتر خود بهصورت دست دوم هستند دور کارتهای گرافیک ماین شده را یک خط قرمز پررنگ بکشند، اما چگونه میتوان دریافت که یک پردازشگر گرافیکی قبلاً ماین شده است؟ آیا باید مبنا را حرفهای فروشنده قرار داده و برحسب اعتماد خرید را انجام داد؟ در پاسخ باید گفت که اگرچه پی بردن به این موضوع سخت بوده و نیازمند چشمانی تیزبین است، اما نکاتی وجود دارند که میتوانند درزمینهٔ تمایز بین یک کارت گرافیک دست دوم و یک کارت گرافیک ماین شده مؤثر واقع شوند که در ادامه به آشنایی با برخی از آنها خواهیم پرداخت.
خرید از برندهای معتبر جهانی
اولین نکتهای که در خرید کارت گرافیک باید به آن دقت کنید شرکت سازنده و یا برند محصول است! برخی از شرکتها که عموماً چینی هستند محصولات شتر گاو پلنگی را وارد بازار کردهاند که بیشتر خندهدار به نظر میرسند! بهعنوان مثال یک پردازشگر گرافیکی لپتاپ را برداشته و با لحیم نمودن آن بر روی یک برد مدار چاپی به همراه دیگر قطعات، کارت گرافیک مجزایی که عملاً وجود خارجی ندارد را روانه بازار کردهاند. چنین محصولاتی تاکنون از سمت شرکتهایی به نام Bingying ،Corn ،51RISC و JieShuoMIIse در بازار دیده شدهاند. این کارتهای گرافیک لزوماً خراب نبوده و حتی ممکن است سالها در دل سیستم شما کار کنند، اما هیچ پشتیبانی رسمی، خدمات پس از فروش، گارانتی و … برای آنها وجود نخواهد داشت. علاوه بر آن بایوس اغلب این کارتها دستکاری شده بوده و ایجاد یک تغییر کوچک از سمت کمپانیهای ایامدی و انویدیا میتواند به عدم نصب درایور در آینده و بسیاری دیگر از مشکلات منتهی شود، بنابراین توصیه میشود تا حتماً کارت گرافیکی که قصد خریداری نمودن آن را دارید یکی از مارکهای شرکتها و شریکان رسمی ایامدی و انویدیا همچون ASUS ،Gigabyte ،Colorful ،Gainson ،GALAX ،Gigabyte ،Injoy ،MSI ،Zotac ،Renaissance ،ASL ،Maxsun و Yeston باشند.
نمونه یک کارت گرافیک ساخت شرکت چینی 51RISC
رعایت برابری کارتهای ماین شده!
برخی از افراد بر این باورند که بهمنظور کسب حداکثر سود، تنها کارتهای گرافیک پرچمدار و قدرتمند مانند RTX 3090 یا RTX 3080 برای ماینینگ مورد استفاده قرار گرفته و لذا اگر یک پردازشگر گرافیکی دست دوم رده میانی مانند RTX 3060 یا حتی ورودی برای فروش قرار گرفته است، آن کارت قبلاً ماین نشده است. این گفته کاملاً اشتباه است! تعجب خواهید کرد اگر برخی از ریگهای ماینینگ را مشاهده کنید که چگونه چندین کارت گرافیک و بعضاً از ردههای مختلف در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند. علاوه بر آن متأسفانه تب ماینینگ و حرص سود نه تنها در کشور ایران، بلکه جهان کاربران را به تلاطم وا داشته بود تا حتماً وارد این حوزه شوند، در غیر این صورت امتیاز مرحله را از دست خواهند داد! بنابراین توصیه میشود تا تمامی کارتهای گرافیک دست دوم را ماین شده در نظر گرفته و این ذهنیت را از بین ببرید. حقیقت امر این است که کارتهای گرافیک رده میانی به دلیل تعادل بیشتر در فاکتور کارایی نسبت به قیمت پرداختی با شدت بیشتری تحت هجوم ماینرها قرار گرفتهاند.
یک ریگ ماینینگ متشکل از هفت کارت گرافیک RTX 3060
چه تعداد محصول برای فروش قرار گرفتهاند؟
اگر فروشندهای چند کارت گرافیک غیرآکبند از یک نوع (به عنوان مثال RTX 3060) را برای فروش قرار داده است، بهتر است تا در خرید خود از او کمی تردید کنید، زیرا یک مصرفکننده حقیقی که قصد ارتقا کارت گرافیک سیستم خود را دارد در اغلب موارد فقط یک یا دو محصول را برای فروش قرار میدهد. استفاده روزمره از کامپیوتر با تنها یک کارت گرافیک به بهترین شکل ممکن امکانپذیر بوده و حتی سیستمهای گیمینگ نیز فقط به یک پردازشگر گرافیکی مجهز میباشند، در حالی که افزایش تعداد کارتهای گرافیک در ریگهای ماینینگ به حل سریعتر معادلات و استخراج حجم بیشتری ارز منتهی خواهد شد. البته در این اینجا نمیتوان یک نسخه را برای همه پیچید، زیرا ممکن است یک نفر با تنها کارت گرافیک سیستم خود ماین کرده و فردی دیگر با مهیا بودن شرایط و دسترسی به چند کارت گرافیک این عمل را به انجام نرسانده باشد، اما بررسی عمومی بازار پردازشگرهای گرافیکی دست دوم در اغلب موارد نشاندهنده کارتهای ماین شده است.
پورتهای خروجی تصویر
یکی از اولین مواردی که در خرید کارت گرافیک باید دقت کرد درگاههای خروجی تصویر میباشد. ماینینگ بهطور ساده یک عمل موازی محاسبات ریاضی بوده و حتی اگر نمایشگری به سیستم متصل نباشد، پردازشگر گرافیکی کار خود را به انجام خواهد رساند، بنابراین تقریباً تمامی کارتهای گرافیک ماینینگ یا از هیچ پورتی برخوردار نبوده یا فقط به یک درگاه پایهای مانند VGA یا DVI برای ارائه تصویری ساده مجهز شدهاند؛ این در حالی است که تعداد پورتهای خروجی تصویر در دیگر کارتهای گرافیک بیشتر بوده و تلفیقی از نوعهای مختلف نظیر HDMI ،DisplayPort ،DVI و … میباشند. چنین کارتهای گرافیکی فاقد کنترلر نمایشگر P106 بوده و اگرچه برای عملیات ماینینگ مفید و سودمند هستند، اما از محدودیتهای بیشتری برای دیگر کاربریها همچون گیمینگ برخوردار میباشند، بنابراین ادعای فروش یک پردازشگر گرافیکی مخصوص ماینینگ که قبلاً برای ماین مورد استفاده قرار نگرفته است با عقل و منطق همخوانی نخواهد داشت!
بالا: کارت گرافیک معمولی/گیمینگ – پایین: کارت گرافیک ماینینگ
تفاوت قیمت
نه تنها کارتهای گرافیک، بلکه قطعات الکترونیکی دست دوم بهصورت کلی با دو تفاوت قیمتی به فروش میرسند. در سناریو اول فروشنده ادعا میکند که محصول در حقیقت یک کارت گرافیک دست دوم میباشد نه ماین شده و برای مصارف روزمره مورد استفاده قرار گرفته است، بنابراین کمکار بوده و این حق برای بنده ایجاد شده است تا آن را با قیمت بسیار بالاتری نسبت به محصولات دست دوم به فروش برسانم! این یک تاکتیک غیر صادقانه بوده و معیار کمکار بودن از نظر شما با فروشنده ممکن است متفاوت باشد. علاوه بر آن این احتمال نیز وجود دارد که کارت گرافیک پیشتر برای مصارف ماینینگ بهکار گرفته شده باشد، بنابراین توصیه میشود تا به حرف فروشنده اکتفا نکرده و علاوه بر مطالعه ادامه مطلب، با دیگران نیز مشورت کنید (مگر در صورت اعتماد کامل به فروشنده و شناخت وی).
در حالت دوم قیمت کارت گرافیک بسیار کمتر از قیمت معمول دست دوم بوده و فروشنده بهصورت صریح به استفاده از کارت گرافیک برای مصارف ماینینگ اشاره کرده است، بنابراین ضمن ادای احترام به صداقت فروشنده، بهتر است تا از خرید آن صرفنظر شود. البته در این میان ممکن است فروشنده به استفاده ماینینگ اشارهای نکرده باشد، اما بنا به وجدان خود و علم بر این موضوع که کارت گرافیک ماین شده در شرایط محصولات دست دوم نیست قیمت آن را پایینتر تعیین کرده باشد که این یک پرچم قرمز دیگر برای عدم خرید میباشد؛ بنابراین قیمت کمتر به معنای شکار بودن معامله و قیمت بیشتر به معنای کمکار بودن محصول نخواهد بود!
آثار ظاهری و سختافزاری
اولین موردی که در زمان مشاهده تصاویر کارت گرافیک باعث جلب توجه میشود رنگ و رو رفتگی برد و ظاهر کارت گرافیک میباشد که این مورد اشاره به قرارگیری طولانی مدت قطعه در معرض گرمای شدید محیط دارد. حتی اگر کارت گرافیک برای ماینینگ نیز مورد استفاده قرار نگرفته باشد، گزینه خوبی برای خرید به شمار نمیرود، زیرا نمایانگر عدم رسیدگی فروشنده در رعایت نکات نگهداری و استفاده دوچندان از آن میباشد. شدت رنگ و رو رفتگی با توجه به استفاده متفاوت بوده و ممکن است نیازمند دقت بالایی در مشاهده باشد، بنابراین عکسهای محصول باید با کیفیت و رزولوشن بالا گرفته شده باشند. در صورت امکان از فروشنده بخواهید تا کارت گرافیک را بهصورت حضوری و فیزیکی بررسی کرده و یا حداقل چند عکس با کیفیت از زوایای مختلف را برای شما ارسال نماید.
نمونه زنگ زدگی سلفهای کارت گرافیک در نتیجه رطوبت!
نکته بعدی که اشاره به استفاده از کارت گرافیک در حرارت بالا دارد رنگ زرد تراشههای حافظه یا وجود روغن در اطراف آنها است. شدت این مورد در صورت اورکلاک حافظه ویدئویی بیشتر خود را نشان میدهد، اما یک کارت گرافیک با تنظیمات پیشفرض نیز از بروز آن در امان نمیباشد! باید خاطر نشان کرد که مشاهده رنگ زرد تراشههای حافظه بهآسانی امکانپذیر نبوده و چشمانی تیزبین را نیازمند میباشد، بنابراین بررسی فیزیکی و حضوری قطعه پیشنهاد میشود. متأسفانه به دلیل ضعف برخی از نمایشگرها در نمایش رنگها، امکان مشاهده تغییر رنگ حتی در تصاویر با کیفیت نیز ممکن است سخت یا بعضاً غیرممکن باشد، بهخصوص اگر شدت رنگ رفتگی آنچنان بالا نباشد. لازم به ذکر است که توضیحات این پاراگراف در مورد هسته کارت گرافیک که در حقیقت تراشه شتابدهنده گرافیکی یا همان GPU میباشد نیز صادق است.
رنگ زرد تراشه حافظه (سمت چپ) در نتیجه حرارت زیاد
نکته دیگری که میتواند بهعنوان یک هشدار در نظر گرفته شود میزان خشک شدگی خمیر سیلیکون و پدهای حرارتی میباشد. این رابطها که مسئولیت اصلی انتقال گرما را بر عهده دارند با گذشت زمان خشک شده و خاصیت خود را از دست میدهند. میزان خشک شدن خمیر سیلیکون و پدهای حرارتی با دما رابطه مستقیم داشته و هر اندازه که در معرض گرمای بیشتر قرار گیرند، زودتر خشک میشوند. واسطهای حرارتی کارخانه معمولاً دو سال جوابگوی نیاز قطعه در شرایط استفاده عمومی میباشند، بنابراین اگر خشک شدهاند، میتواند دلالتی بر قرار داشتن کارت گرافیک در حالت ماینینگ برای طولانی مدت داشته باشد. البته باید خاطر نشان کرد فروشنده خود میتواند خمیر سیلیکون و پدهای حرارتی را تعویض کرده و سپس عکسهای قطعه را در آگهی فروش قرار دهد، بنابراین اگر واسطهای حرارتی در عکسها تازه میباشند، تعویض آنها از سمت فروشنده تقریباً قطعی است، زیرا اثر خشک شدگی یا کاهش حجم، حتی در صورت استفاده معمولی از کارت گرافیک برای چند ماه نیز مشخص میباشد.
خشک شدگی خمیر سیلیکون جیپییو
متأسفانه برای بدتر شدن اوضاع، برخی از ماینرها روشهای کثیف و ناجوانمردانهای را برای پنهان نمودن آثار استهلاک و نو به نظر رسیدن کارت گرافیک به کار میبندند تا قطعهای که عملاً خراب بوده و تا سر حد مرگ ماین شده است را با قیمتی گزاف به فروش برسانند. رنگ کردن تراشههای حافظه ویدئویی و شتابدهنده گرافیکی با رنگهای حرارتی ویژه بهمنظور پوشاندن زردی ناشی از قرارگیری در معرض حرارت بالا، تعویض سیستم کولینگ پیشفرض کارت گرافیک با کولرهای سوم شخص و … نمونهای از آنها به شمار میروند که دقت بیشتر خریدار را طلب میکنند. خوشبختانه اجرای چنین روشهایی در کشور ایران کمتر است، اما نباید از وجود آنها غافل شد، ضمن آنکه ورود کارتهای گرافیک دست دوم از کشورهایی مانند چین که بسیار به حوزه ماینینگ ورود کرده بودهاند و فروش آنها در کشوری دیگر نیز همیشه بهعنوان یک احتمال مطرح است. برای پی بردن به این موضوع باید با دقتی بیشتر کارت گرافیک را بررسی کرده و حتماً با باز کردن کولر خنککننده و صفحه محافظ پشتی، برد، تراشههای حافظه و دیگر قطعات را بررسی نمایید. اگر یک کارت گرافیک دست دوم بسیار نو جلوه میکند، بهگونهای که اخیراً از جعبه خارج شده است، این میتواند زنگ خطری برای شما محسوب شود! مگر آنکه کارت حقیقتاً کممصرف باشد.
راست: جیپییو رنگ شده – چپ: جیپییو با رنگ اصلی
تغییر پارامترهای بایوس
کارتهای گرافیک ماین شده معمولاً دارای پارامترهای متفاوتی همچون فرکانس جیپییو، فرکانس حافظه ویدئویی، منحنی تنظیم خودکار سرعت چرخش فن و … در مقایسه با مقادیر پیشفرض در نظر گرفته شده توسط کمپانی سازنده میباشند. در این میان بعضی از ماینرها بهمنظور افزایش سود خود این مقادیر را بیشتر نموده و برخی دیگر برای بهینهسازی طول عمر آنها را با کاهش همراه میسازند. مهم نیست که پارامترهای کارت گرافیک، بهخصوص سرعت کلاک حافظه افزایش یا کاهش پیدا کردهاند، مهم تغییر آنها است که اغلب توسط ماینرها انجام میپذیرد، زیرا کاربران عادی بهندرت به ایجاد چنین تغییراتی نیاز داشته و صرفاً از روی سرگرمی آنها را به انجام میرسانند. بر همین اساس از فروشنده کارت گرافیک دست دوم بخواهید تا یک تصویر GPU-Z از قطعه برای شما ارسال کرده و پس از یافتن مدل دقیق آن در وبسایت شرکت سازنده و یا دیتابیسهای معتبر همچون TechPowerUP، به مقایسه مقادیر کنونی با پارامترهای پیشفرض پرداخته و در صورت مشاهده تفاوت، محصول را بهعنوان یک کارت گرافیک ماین شده در نظر بگیرید. البته فروشنده میتواند پیش از ارسال عکس دستکاریهای بایوس را به حالت پیشفرض بازگردانده و یا بایوس اولیه کارت گرافیک را بر روی آن فلش بزند که در این صورت دیگر نمیتوان به تنها این فاکتور برای تشخیص کاربری ماینینگ اکتفا کرد.
تست استرس کارت ماین شده
یک کارت گرافیک در حالت عادی ممکن است کاملاً بدون عیب و نقص کار کند، اما زمانی که شرایط کمی سخت شود، انواع و اقسام مشکلات کوچک و بزرگ خود را به نمایش بگذارد! بنابراین آزمایش محصول دست دوم در این شرایط بهعنوان یکی از مهمترین قدمها توصیه میشود؛ اما چگونه؟ تست استرس (Stress Test) در اینجا میتواند بسیار کمککننده باشد. این تست با شبیهسازی سختترین شرایط برای کارت گرافیک بستر مناسب جهت سنجش عیار و وضعیت سلامتی آن را مهیا میکند. نرمافزارهایی نظیر Furmark و MSI Kombustor بهعنوان ابزارهایی برای این عمل مطرح میباشند. پس از اجرای تست استرس و گذشت حداقل 15 دقیقه از آن، به سرعت چرخش فنهای کارت گرافیک و دمای آن بسیار دقت کنید. پیشنهاد میشود قبل از شروع تست اینترنت را کمی جستجو کرده و با یافتن مدل دقیق کارت گرافیک خود، سرعت چرخش و حرارت تولیدی آن در زمان تست استرس در نرمافزار یکسان را یادداشت کرده و سپس به مقایسه آنها با یکدیگر بپردازید. درصورتیکه این دو مؤلفه بیشتر از مقادیر ذکر شده توسط دیگر کاربران میباشند، کارت گرافیک بهاحتمال بسیار زیاد قبلاً ماین شده است! دقت کنید تا دما به بالاتر از 90 درجه سانتیگراد افزایش پیدا کند، در غیر این صورت احتمال بروز آسیب دائمی به کارت گرافیک وجود دارد.
تصویری از محیط نرمافزار Furmark
قدم بعد بررسی آرتیفکتهای تصویری میباشد. برای این عمل پنجره نرمافزار را بهصورت تمام صفحه (Full Screen) درآورده و سپس در طول تست به آن نگاه کنید؛ درصورتیکه ناهنجاریهایی همچون پرش تصویر، لرزش، مواردی مانند دانهها یا خطوط برفکی و یا بهصورت کلی هر تغییر عجیب، هرچند کوچک و بسیار کم را مشاهده کردید، زنگ خطر آرتیفکت به صدا درآمده و کارت گرافیک حتی در حال حاضر نیز دچار مشکل میباشد! بنابراین این وضعیت در آینده تنها تشدید شده و سرانجام به خرابی دائمی منتهی خواهد شد، بنابراین از خرید جداً صرفنظر کنید.
نمونهای از بروز آرتیفکت در محیط نرمافزار Furmark
درصورتیکه نرمافزار کرش کرده و یا مشکلات دیگری همچون ریستارت شدن کامپیوتر و … پیش میآید، یک پرچم قرمز دیگر برای شما بالا رفته است. البته باید گفت که کرش کردن همیشه به مشکلات سختافزار مربوط نبوده و گاهی اوقات موارد نرمافزاری مانند درایور نیز ممکن است به بروز آن منتهی شوند. علاوه بر آن یک کارت گرافیک ممکن است آرتیفکتهای تصویری را از خود به نمایش گذاشته، اما باعث کرش نرمافزار نشود که بازهم در اصل ماجرا تفاوتی ایجاد نمیکند!
بهمنظور بررسی کامل کارت گرافیک و اطمینان از عدم خرابی آن، پیشنهاد میشود تا اجازه دهید کارت گرافیک 1 تا 2 ساعت و یا بیشتر در حالت تست استرس باقی بماند، اما باید در این زمان به مؤلفههای حیاتی، بهخصوص دما نظارت کرده و اجازه ندهید تا از حد آستانه بالاتر رود، زیرا ممکن است به خرابی جیپییو، تراشههای حافظه، یکی از قطعات مدار رگلاتور یا … منتهی شود. اگر نسبت به اجرای چند ساعته تست استرس راحت نیستید، میتوانید یک بازی AAA سنگین را اجرا کرده و سپس دمای کارت گرافیک و نرخ فریم را بررسی کرده و سپس با مقایسه آن با نتایج دیگر کاربران، کاهش قدرت و ضعف در نتیجه ماینینگ را بررسی نمایید. پیشنهاد میشود برای کسب نتیجه بهتر، چند ساعت مداوم بازی نمایید.
مطمئناً بررسی این موضوع به چند ساعت زمان احتیاج خواهد داشت، بنابراین حتماً از فروشنده مهلت تست بخواهید تا با خیالی راحت تمامی آزمایشهای لازم را به انجام رسانید. درصورتیکه کارت گرافیک موفق شود تا از تست استرس و یا چند ساعت بازی مداوم سربلند بیرون آید، حتی اگر قبلاً ماین شده باشد نیز در وضعیت خوبی به سر برده و میتواند بهعنوان یک گزینه دست دوم در نظر گرفته شود.
نتیجهگیری
پرداخت میلیونها تومان برای کارت گرافیکی که قرار است دیر یا زود خراب شود به غیر از زیان مالی هیچ عایدی نداشته و بهعنوان یک سرمایهگذاری خوب مطرح نمیباشد. انتخاب یک قطعه دست دوم به معنای کمبود بودجه برای اسمبل سیستم بوده و مطمئناً خرابی یکی از گران قیمتترین قطعات آن نیز میتوان ضررهای بسیار زیادی را به دنبال داشته باشد. متأسفانه ورود سیل کارتهای گرافیک دست دوم به بازار و عدم صداقت بعضی از فروشندگان برای سود و منفعت خود هوشیاری خریدار را برای جلوگیری از افتادن در دام میطلبد. درصورتیکه کارت گرافیک دست دومی که قصد خرید آن را دارید تمامی مؤلفههای ذکر شده در این مقاله را پاس کرد، میتواند بهعنوان یک گزینه مناسب مطرح باشد، در غیر این صورت بهتر است تا از خرید آن صرفنظر شود.
3 پاسخ
داداش دمت گرم مرسی
خواهش میکنم دوست عزیز. خوشحالم که مقاله مفید واقع شده 🙂
درود به شرفت